Nauka na uczelni, czyli studia, jest dostępna dla szerokich rzeszy absolwentów szkół średnich, którzy zdali egzamin maturalny. Każdy maturzysta może wybrać kierunek zgodny ze swoimi zainteresowaniami i planami zawodowymi na jednej z 434 polskich uczelni.
Nauka na uczelni organizowana jest na trzech poziomach:
1. Studia wyższe zawodowe, czyli studia stopnia pierwszego.
To trwające trzy lata licencjaty lub dłuższe o jeden semestr techniczne studia inżynierskie. Podczas nauki studenci mają zajęcia z przedmiotów kierunkowych głównie w formie wykładów, oraz liczne zajęcia o charakterze praktycznym.
Zajęcia praktyczne (laboratoria, badania terenowe, ćwiczenia w pracowniach przedmiotowych) mają na celu wyposażenie studentów w umiejętności niezbędne do wykonywania określonej profesji.
Końcem studiowania na studiach pierwszego stopnia jest obrona napisanej pracy dyplomowej. Obrona zakończona pozytywną oceną oznacza otrzymanie dyplomu wraz z tytułem licencjata lub inżyniera.
2. Studia wyższe magisterskie, czyli studia stopnia drugiego.
Dwuletnie lub dwuipółletnie studia są programowym uzupełnieniem studiów I stopnia. Studenci kończą je napisaniem i obroną pracy magisterskiej. Zdobycie tytułu zawodowego magistra lub magistra inżyniera uprawnia absolwentów studiów stopnia II do zdobycia kolejnego szczebla wykształcenia.
Studia drugiego stopnia mogą być kontynuacją szczebla I, ale mogą być również pięcioletnimi ( lub trwającymi 5,5 – 6 lat) studiami jednolitymi, bez podziału na licencjat i studia magisterskie.
3. Studia doktoranckie, czyli stopień trzeci studiów.
Ostatni przewidziany w polskim systemie edukacyjnym poziom wykształcenia wyższego. Studia doktoranckie trwają minimum dwa lata. Wydłużenie czasu studiów o kolejne dwa lata może być spowodowane stopniem trudności badań naukowych, jakie doktoranci muszą podczas studiów samodzielnie przeprowadzić a następnie opisać w pracy doktorskiej. Praca doktorska to poważna rozprawa naukowa, której publiczna obrona zamyka proces zwany przewodem doktorskim. Po obronie doktorant może szczycić się pierwszym stopniem naukowym – stopnie doktora.
Jeśli chodzi o formę studiowania, to w Polsce przewiduje się organizowanie nauki w systemie:
– stacjonarnym (dziennym)
Studia stacjonarne są najczęściej wybieraną forma nauki na poziomie wyższym. Wybiera je co rok ponad 850 tysięcy studiujących (wszystkich studiujących jest w Polsce około 1300 tys.).
Zajęcia dla studentów stacjonarnych organizuje się w dni powszednie w godzinach porannych. Taki tryb studiowania dedykowany jest osobom nieobciążonym pracą czy obowiązkami rodzinnymi. Studenci niestacjonarni mieszkają w miejscowości będącej siedzibą uczelni, bądź w niewielkiej odległości od niej. Najczęściej studenci dzienni mieszkają w akademikach na terenie campusów uczelnianych lub wynajętych mieszkaniach na terenie miasta.
– niestacjonarnym (zaocznym)
Tryb studiowania zaoczny jest preferowany przez osoby pracujące, często mieszkające z dala od ośrodka akademickiego. Zajęcia dla studentów zaocznych odbywają się w weekendy w formie zjazdów dwudniowych organizowanych co dwa – trzy tygodnie. Ze względu na małą ilość godzin zajęć na uczelni, studiowanie w trybie niestacjonarnym wymaga większego nakładu pracy ze strony studentów.
– wieczorowym
Studia wieczorowe są odmianą studiów niestacjonarnych, choć właściwie programem i ilością godzin bardziej przypominają studia dzienne. Nauka na studiach wieczorowych odbywa się w dni powszednie, najczęściej przez pięć dni. Na wyższych semestrach ilość dni nauki w tygodniu czasem zmniejsza się do czterech a nawet trzech. Zajęcia rozpoczynają się w godzinach wczesnych popołudniowych, a kończą wieczorem. Najczęściej w planach studentów wieczorowych są zajęcia od godziny 15.00 do godziny 21.00.
Egzaminy i zaliczenia studenci wieczorowi mają w tych samych terminach, co dzienni. Program studiów jest niemal identyczny – brak niektórych przedmiotów dodatkowych, np. wychowania fizycznego.
Studia wieczorowe są dobrym rozwiązaniem dla osób mieszkających w miejscu- siedzibie uczelni a zajętych pracą zawodową czy innymi obowiązkami (opieka nad dziećmi) oraz dla osób mieszkających w pewnym oddaleniu, dla których przybywanie na poranne zajęcia stanowiłoby duże utrudnienie. Studia wieczorowe mogą również wybrać osoby nielubiące porannego zrywania się z łóżka.
Dla każdego chcącego studiować na odległość uczelnie polecają nową formę zdobywania wykształcenia – studia online. Niezależnie od miejsca zamieszkania, stopnia obciążenia obowiązkami, każdy kto chce studiować według własnego rytmu wybiera uczelnie dysponujące platformami e-learningowymi. Studia przez Internet w przyszłości mogą zastąpić inne niestacjonarne formy nauki.
