Katowice to stolica województwa śląskiego i największe miasto Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, który znany jest na całą Europę z potężnego wydobycia węgla kamiennego oraz dobrze rozwiniętego hutnictwa. Obecnie miasto liczy sobie 298 tysięcy mieszkańców i jest swoistym centrum wielkiego przemysłowego regionu liczącego sobie około trzech milionów mieszkańców.
Katowice nie posiadają klasycznego centrum, ponieważ nie zostały ulokowane w taki sposób, w jaki powstawało większość polskich miast. Rozwój tego regionu rozpoczął się bowiem dopiero z chwilą odkrycia bogatych złóż węgla kamiennego, które w wyniku rewolucji przemysłowej XIX wieku rozpoczęły być masowo wydobywane. Mnogość powstających w dzisiejszych Katowicach kopalni oraz hut spowodowała spory napływ ludności zarówno polskiej, jak i niemieckiej. Politycznie Górny Śląsk został w 1742 roku zdobyty przez Królestwo Prus, i to właśnie to państwo zaangażowało się głęboko w rozwój przemysłu na terenie Górnego Śląska.
Stopniowe łączenie biednych dzielnic robotniczych spowodowało utworzenie dzisiejszych Katowic, a także innych miast w najbliższej okolicy, które dzisiaj tworzą ścisłą konurbację. Stolica Górnego Śląska nie ma więc żadnego historycznego centrum, a cały układ urbanistyczny i większość zabudowań pochodzi właśnie z XIX i początku XX wieku. Miasto rozwijało się w tym okresie także terytorialnie, ponieważ cały czas wcielano do niego kolejne górnicze osiedla. W ten sposób pomimo uzyskania praw miejskich dopiero w 1865 roku, już w 1924 ludność miasta przekroczyła 100 tysięcy.
Politycznie Katowice od roku 1921 należą do Polski – tereny te wywalczone zostały w wyniku trzeciego powstania śląskiego. W czasie II Rzeczpospolitej Katowice były siedzibą Sejmu Śląskiego, czyli organu ustawodawczego autonomicznej dzielnicy Górnego Śląska. Przemysł nadal się rozwijał, a fabryki narastały w zastraszającym tempie. W okresie komunizmu większość przedsiębiorstw była w rękach państwowych, co gwarantowało dosyć stabilne miejsca pracy – ludność przenosiła się więc bardzo licznie do Katowic i miejscowości położonych w najbliższym sąsiedztwie.
Stolica Górnego Śląska rozwinęła się aż do 368 tysięcy mieszkańców w 1987 roku
Transformacja ustrojowa spowodowała jednak, że wiele kopalni i hut upadło, a wiele mieszkańców straciło pracę i było zmuszonych wyjechać w poszukiwaniu jej gdzie indziej. Wiele osób obecnie wyprowadza się z Katowic również z powodu zanieczyszczenie powietrza w rejony spokojniejsze i czystsze niż GOP. Liczba mieszkańców spadła do 298 tysięcy i według prognoz ma zlecieć jeszcze bardziej w kolejnych latach. Z podobnymi problemami demograficznymi borykają się inne miasta Górnego Śląska – okręg nadal jest bardzo licznie zamieszkany, ale coraz więcej osób go opuszcza.
Pewnym czynnikiem może być estetyka – wiele osób zwraca bowiem dzisiaj uwagę na nią bardziej niż kiedyś. Katowice ze swoimi upadłymi fabrykami i starymi hutami mogą niektórych odstraszać. Władze jednak widzą ów problem i dokładają wszelkich starań, aby unowocześniano i odnawiano kolejne części przemysłowych Katowic. Chcą stworzyć przestrzeń, która będzie przede wszystkim przyjazna dla mieszkańców. Obecnie trwają także wzmożone inwestycje w sektor usług, który należy pilnie budować, aby zagwarantować ludziom pracę w zamian za jej stratę po upadku którejś z kopalni lub innego przedsiębiorstwa.
Jeżeli chodzi o studia – Katowice są przede wszystkim siedzibą Uniwersytetu Śląskiego. W przeciwieństwie do reszty kraju, Górny Śląsk cierpi na deficyt wykształconych magistrów (jest tam chociażby zdecydowanie najmniejsza ilość prawników w przeliczeniu na jednego mieszkańca). Uniwersytet Śląski jest najprężniejszą uczelnią na Górnym Śląsku, a studenci, którzy się tam uczą mają możliwość korzystania ze zmodernizowanych i nowoczesnych budynków. Łączna liczba studentów wynosi 25 tysięcy, co nie jest ilością wielką patrząc na zaludnienie Górnego Śląska.
Z uwagi na specyfikacje regionu bardzo ważną uczelnia jest Politechnika Śląska, która większość wydziałów ma w pobliskich Gliwicach, aczkolwiek część kierunków wykładanych jest również w Katowicach. W stolicy Górnego Śląska można również udać się na studia lekarskie na Śląskim Uniwersytecie Medycznym, gdzie uczy się 9 tysięcy osób. Ważną rolę w katalogu katowickich szkół wyższych pełni Uniwersytet Ekonomiczny, również bardzo strategiczny dla dominujących segmentów gospodarki na Śląsku – uczy się tam 10 tysięcy studentów. Zapomnieć nie można o trzech państwowych akademiach: Muzycznej, Wychowania Fizycznego oraz Sztuk Pięknych.
